Το Διεθνές Συμβούλιο Μουσείων (ICOM), στην προσπάθειά του να αναδείξει τον ρόλο των μουσείων στη σύγχρονη κοινωνία, καθιέρωσε από το 1977 τη 18η Μαΐου ως Διεθνή Ημέρα Μουσείων (International Museum Day). Το μήνυμα αυτής της επετείου είναι να γίνουν τα μουσεία φορείς πολιτισμικών ανταλλαγών με σκοπό την ενίσχυση της μόρφωσης, την προώθηση της αμοιβαίας κατανόησης, την ειρήνη και τη συνεργασία μεταξύ των λαών.

Κάθε χρόνο, παράλληλα με το γενικότερο μήνυμα του εορτασμού, διερευνάται σ’ όλες τις χώρες-μέλη του ICOM, με ομιλίες, εκθέσεις, συναντήσεις και άλλες εκδηλώσεις, ένα ειδικό θέμα που συνδέεται με τα μουσεία και το ρόλο τους στη σύγχρονη κοινωνία.

Με την ευκαιρία του εορτασμού, το Ελληνικό Τμήμα του ICOM διοργανώνει κατά τον μήνα Μάιο ποικίλες πολιτιστικές εκδηλώσεις σ’ ολόκληρη την Ελλάδα. Επίσης, κάθε χρόνο τιμάται ένα ή περισσότερα ελληνικά μουσεία, όπου πραγματοποιείται η κεντρική εκδήλωση του εορτασμού.

Το θέμα του εορτασμού της Διεθνούς Ημέρας Μουσείων 2025 είναι "Μουσεία και κοινωνίες σε διαρκή αλλαγή".

Στις μέρες μας, σε μια εποχή διαρκούς μετασχηματισμού της κοινωνίας, έχει αλλάξει ο τρόπος με τον οποίο αντιλαμβανόμαστε τον κόσμο. Τα μουσεία επαναπροσδιορίζουν τον ρόλο τους και δημιουργούν νέες συνθήκες λειτουργίας και επικοινωνίας με το κοινό.

Με την επιλογή αυτού του θέματος, το ICOM καλεί το κοινό να οραματιστεί νέους τρόπους για τη διατήρηση και εμβάθυνση της πολιτιστικής μας ταυτότητας, ενισχύοντας τον ρόλο των μουσείων ως ζωτικών κοινωνικών πυλώνων ανάπτυξης.

Στο πλαίσιο αυτό, ο εορτασμός της Διεθνούς Ημέρας Μουσείων θα επικεντρωθεί στα παρακάτω θέματα:

Άυλη πολιτιστική κληρονομιά: Τα μουσεία είναι δυναμικές οντότητες, ικανές να διαφυλάξουν την άυλη κληρονομιά σε ένα διαρκώς μεταβαλλόμενο τοπίο. Ενόψει των ραγδαίων μετασχηματισμών που προκαλούνται από την τεχνολογική πρόοδο, τις δημογραφικές μεταβολές, τις μεταναστευτικές ροές, τις αλλαγές στα κοινωνικά πρότυπα και τις περιβαλλοντικές αλλαγές, η διαφύλαξη της άυλης κληρονομιάς αποτελεί σημαντικό μέλημα σε παγκόσμιο επίπεδο. Είναι ζωτικής σημασίας για τα μουσεία να προβάλλουν την άυλη κληρονομιά ως δυναμική πηγή έμπνευσης, αναζωογόνησης των κοινοτήτων και ενδυνάμωσης των κοινωνικών δεσμών.

Δύναμη των νέων: Τα μουσεία διαθέτουν ένα μοναδικό δυναμικό, προσφέροντας στους νέους ένα παράθυρο στο παρελθόν, ένα εργαλείο προβληματισμού για το παρόν και μια πλατφόρμα για τη διαμόρφωση του μέλλοντος. Ο ρόλος των νέων είναι καθοριστικός για τη διαμόρφωση των μουσείων του αύριο. Τα μουσεία αναζητούν νέες καινοτόμες μορφές συνεργασίας και εμπλοκής των νέων με σκοπό την κατανόηση του νέου κόσμου που διαμορφώνεται και τη συλλογική ανάπτυξη.

Νέες τεχνολογίες: Τα μουσεία καλούνται να αξιοποιήσουν τις δυνατότητες των νέων τεχνολογιών για τη δημιουργία νέων μορφών έκφρασης, την ενίσχυση της εμπλοκής του κοινού και για τη βελτίωση τόσο των εμπειριών των επισκεπτών όσο και της λειτουργίας τους. Πώς μπορούν τα μουσεία να ενσωματώσουν τις νέες τεχνολογίες με υπευθυνότητα; Ποιες είναι οι επιπτώσεις για το κοινό και το προσωπικό; Πώς μπορεί η τεχνολογία να ενισχύσει τη δημιουργία και την ανταλλαγή περιεχομένου διατηρώντας παράλληλα την αυθεντικότητα και το συναίσθημα; Μπορούν τα μουσεία να αναπτύξουν προσαρμοσμένες λύσεις για τις κοινότητές τους;

Το πρόγραμμα των δράσεων στο Ηράκλειο αλλά και όλης της Ελλάδος είναι διαθέσιμο εδώ.
Το ωρολόγιο πρόγραμμα που ακολουθεί είναι ενδεικτικό.